Sierra-indianen, een volk apart
Hoog in de bergen van de Sierra Nevada, het noorden van Colombia, wonen volkeren waar veel mensen nog nooit van hebben gehoord. De Arhuaco (18.000) , de Wiwa (5000), de Kogi (9.000) en de Kankuamo (8.000) zijn de indianen volkeren die hier de dienst uitmaken. Meer dan 1500 jaar geleden streken ze neer in de Sierra Nevada en zijn nooit meer weg gegaan. Ook al wonen ze in Colombia, ze hebben hun eigen gebruiken, rituelen en nemen hun eigen politieke beslissingen.
Een van de Arhuaco indianen verteld ons tijdens de Lost-City hike vanalles over hun gebruiken. Er zijn kleine traditionele verschillen tussen de vier volkeren, maar ze aanbidden allemaal dezelfde god. Hun God is de zon die weer in contact staat met de aarde en moeder natuur. Er wordt dan ook zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de natuur. Ze moeten wel, want de bewoonde wereld is vaak ver weg van de dorpen. Als ze iets gebruiken van de natuur, zoals het kappen van bomen, wordt door middel van spirituele offers ook weer wat terug gegeven aan de natuur. Volgens de inheemse bevolking staan de twee hoogste bergtoppen van de Sierra Nevada (5.775m) in contact met alle andere bergen in de wereld. De Sierra Nevada is het hart van de wereld. Daardoor kunnen ze hun spirituele offers over de hele wereld sturen.
Spirituele leider
Spirituele leiders zijn misschien wel het belangrijkste voor elk dorp. Zij specialiseren zich in bijvoorbeeld water, de aarde, de bomen, de lucht. Er kunnen meerdere spirituele leiders zijn. Elk kind wordt namelijk naar een spirituele leider gebracht om te kijken of hoe of zij ook de vaardigheden bezit om spiritueel leider te worden. Zodra een kind wordt uitgekozen wordt het meegenomen de bergen in, weg van familie. Ze mediteren en leren alles wat ze moeten weten als spirituele leider en komen terug bij het dorp als ze 18 zijn.
Mannen & vrouwen
Het haar van de Sierra-Indianen is het meest heilige, vandaar dat zowel mannen als vrouwen lang haar hebben. Daardoor is het verschil tussen mannen en vrouwen vaak lastig te zien. Daar hebben ze iets op gevonden! De mannen dragen van kleins af aan een tas en de vrouwen dragen kettingen. Mannen wonen vanaf hun 18e levensjaar allemaal in een mannen huis en vrouwen en kinderen wonen samen.
Seks & relaties
Zodra een vrouw voor de eerste keer ongesteld is, wordt dit op spirituele wijze gevierd. In sommige dorpen komt het nog voor dat het meisje voor de eerste keer seks moet hebben met een spirituele leider. En ja, deze zijn van alle leeftijden. Sommige vrouwen groepen proberen ervoor te zorgen dat het meisje zo lang mogelijk onder hun hoede blijft als ze erg jong ongesteld wordt.
Kindjes maken gebeurd niet in de huizen, maar bijvoorbeeld bij de rivier of in de jungle. Dit gebeurd zodra een man en vrouw getrouwd zijn. Het woord ‘single’ kennen ze namelijk niet. Zodra een man en vrouw getrouwd zijn en voor de 1e keer seks hebben met elkaar moet de man klaarkomen op een stukje wol, een van hun belangrijkst grondstoffen. Dit moet het getrouwde echtpaar hun hele huwelijk bewaren.
Poporo- Schelpen en coca
Mannen vanaf 18 jaar zie je met een ‘poporo’ rondwandelen. Dit is een uitgeholde pompoen waarin poeder van gemalen schelpen zit. Samen met de cocabladeren wordt dit door middel van een stokje in hun mond gestopt. Ze kauwen erop wat zorgt voor nieuwe energie. Met het stokje nemen ze het overgebleven poeder uit hun mond en draaien het om de pompoen. Na een tijdje verschijnt een dikke grijzige kraag van calcium rondom de hals. De Arhuaco indiaan noemt het zijn dagboek, alleen de spirituele leider kan het lezen. Aan de andere kant staat het stokje en de pompoen ook voor man en vrouw.
Het verbouwen van de coca struiken heeft ook zo zijn keerzijde. De Sierra-indianen gebruiken het, zo vredelievend als ze worden bestempeld, alleen als kruid. Vele andere maken van de coca-plant cocaïne. Door de jarenlange burgeroorlogen, die veelal plaatsvonden in Sierra Navada, zijn veel indianen gedood of verdreven uit ‘hun’ land!
Rollen in de samenleving
Iedere dorpsbewoner heeft een bepaalde rol. De spirituele leider, de dorpsleider en de politieke leider hebben duidelijk het meeste aanzien. Daarnaast is er iemand die verantwoordelijk is voor bijvoorbeeld kruiden, tomaten, bananen of het klaarmaken van het eten. Ieder heeft zijn eigen taak en dat veranderd niet tot nauwelijks. Bij de vraag of er ook invalide zijn kijkt de Arhuaco indiaan ons gek aan. Hij begrijpt het niet. Iedereen kan iets doen. Invalide zijn? Wat is dat? We beseffen wij, in de westerse wereld, een stempel op een gehandicapte zijn hoofd drukken. Jij hebt iets anders dan anders, dus kan dingen niet doen. Deze samenleving laat zien dat dat ook anders kan. Pedro, onze gids van Magic Tours, legt later uit dat er wel een meisje is in het gebied met been lengte verschil, maar ze loopt overal heen en werkt mee. Ook het jongetje dat blind is en geen ouders meer heeft weet zich met z’n broertje prima te redden.
Toerisme
De Kogi zijn niet zo blij met de flitsende menigte die voorbijtrekt. Om foto’s te voorkomen trekken ze zich terug in hoger gelegen gebieden. De Kankuamo zul je daarentegen veel vaker tegenkomen. Zij wonen lager in de bergen en zijn niet meer vervreemd van de wereld. Volgens de Arhuaco indiaan is het toerisme in het gebied goed en slecht. Hij laat zich er niet helemaal over uit. Waarschijnlijk is het goed, omdat ze inkomsten krijgen doordat toeristen de Lost-city tour willen doen. Slecht zijn buitenstaanders, omdat we de natuur minder respecteren. We nemen zoveel weg van de natuur, zonder iets terug te geven. Volgens hem is de opwarming van de aarde daarom de schuld van de mens zelf.
Een bijzondere samenleving. Sommige gebruiken klinken waarschijnlijk absurt, maar niet alle gebruiken zijn zo gek nog niet. Deze groep leeft nog zo puur in de natuur. Zonder gekke apparaten die eigenlijk niet eens persé nodig zijn. Zonder elkaar te veroordelen, maar op een vredelievende manier door elkaar en de natuur te respecteren. Daar kunnen we nog wel wat van leren!
ik weet het niet meer